تفاوت پخت شیر و پاستوریزاتور! مصرف شیر سالم و بهداشتی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ اما روش های فرآوری آن نقش بسزایی در حفظ ارزش های غذایی و ایمنی محصول دارند.
دو روش رایج برای فرآوری شیر، استفاده از دستگاه پخت شیر و روش پاستوریزاسیون است. این روش ها با اهداف مشترک یعنی افزایش ایمنی، کاهش خطر آلودگی های میکروبی و افزایش ماندگاری شیر انجام می شوند؛ اما در جزئیات، تجهیزات و تاثیرات متفاوت هستند.
در این مقاله به طور کامل به بررسی این دو روش و تفاوت های کلیدی آن ها می پردازیم تا درک عمیق تری از این موضوع حاصل شود.
برای مقایسه دقیق روش های میکروب زدایی شیر از طریق پخت شیر و پاستوریزاتور، به معرفی هر روش و بررسی مزایا معایب موجود در هر کدام از آن ها پرداخته شده است.
پخت شیر با شعله مستقیم یکی از قدیمی ترین روش های فرآوری شیر است که معمولاً در خانه ها یا تولیدات کوچک استفاده می شود. در این روش:
پاستوریزاسیون یک روش مدرن و علمی برای فرآوری شیر است که با کنترل دقیق دما و زمان، کیفیت و ایمنی شیر را حفظ می کند. این روش نام خود را از “لویی پاستور”، دانشمند برجسته فرانسوی، گرفته است که برای اولین بار این فرآیند را معرفی کرد.
پاستوریزاسیون به روش های مختلفی انجام می شود که هر کدام برای اهداف مشخصی کاربرد دارد.
فرآوری شیر یکی از مهم ترین مراحل برای افزایش ماندگاری و سلامت آن است. و وت پاستوریزیشن (Vat Pasteurization) از جمله روش های پرکاربرد در این زمینه است. در این روش پاستوریزاسیون دمای پایین و زمان طولانی (LTLT) اتفاق می افتد.
وت پاستوریزیشن یکی از روش های مدرن تر پاستوریزاسیون نسبت به پخت شیر با حرارت مستقیم است که در آن شیر در یک مخزن حرارت داده می شود:
شیر به دمای حدود C°۶۳ رسانده شده و برای مدت ۳۰ دقیقه در این دما نگه داشته می شود.
سپس شیر به سرعت خنک می شود تا از رشد مجدد میکروب ها جلوگیری شود.
در این روش، شیر به دمای ۷۲ درجه سانتی گراد می رسد و تنها برای ۱۵ ثانیه در این دما باقی می ماند.
این روش معمول ترین نوع پاستوریزاسیون است که در تولید صنعتی شیر و لبنیات استفاده می شود.
در این روش، شیر با دمای بسیار بالای ۱۳۵ درجه سانتی گراد گرم می شود و تنها برای ۲ تا ۵ ثانیه در این دما نگه داشته می شود.
این روش برای تولید شیرهایی با ماندگاری بسیار بالا و بسته بندی استریل مناسب است.
پاتیل پخت شیر مکانیزه که توسط شرکت فراسردکاران ابداع و ساخته شده است؛ برای واحدهای کوچک در لبنیات سنتی و بستنی فروشی ها طراحی شده است که قادر به بالابردن دما تا ۸۸ درجه سانتیگراد (دمای جوش شیر)، و پایین آوردن دما تا ۴۰ درجه می باشد.
نتیجه کار با دستگاه پاتیل پخت شیر فراسردکاران، با توجه به آزمایشات انجام شده، مطابق با استانداردهای صنایع غذایی بوده و تمام المان های پاستوریزاسیون شیر را، با هزینه کم و در فضای کوچک به مشتریان خود ارائه می دهد.
| ویژگی ها | پخت شیر با حرارت مستقیم | وت پاستوریزیشن یا پاستوریزه مخزنی |
| روش حرارت دهی | شعله مستقیم | حرارت غیرمستقیم در مخزن |
| دمای فرآوری | حدود °C100 | C°۶۳ برای ۳۰ دقیقه |
| طعم و کیفیت محصول | احتمال تغییر طعم و کاهش کیفیت | حفظ طعم طبیعی و کیفیت بهتر |
| زمان فرآوری | سریع (چند دقیقه) | نسبتاً طولانی (۳۰ دقیقه) |
| تجهیزات موردنیاز | ساده و ارزان | پیشرفته و گران |
| کنترل دما | دشوار | دقیق |
| کاربرد | تولیدات خانگی و کوچک | تولیدات صنعتی و محصولات خاص |
پخت شیر با شعله مستقیم روشی سنتی و ساده برای فرآوری شیر است که برای تولیدات کوچک و در دسترس بودن مفید است؛ اما کاهش کیفیت و ارزش غذایی شیر از معایب آن محسوب می شود. در مقابل، وت پاستوریزیشن روشی مدرن تر است که برای تولیدات صنعتی و محصولات حساس به کار می رود و کیفیت بالاتری را به همراه دارد.
انتخاب بین این دو روش به میزان تولید، بودجه و هدف نهایی بستگی دارد. اگر کیفیت و ارزش غذایی اولویت داشته باشد، وت پاستوریزیشن گزینه بهتری است. اما برای تولیدات کم حجم و مقرون به صرفه، پخت با شعله مستقیم همچنان انتخاب مناسبی است.
روش پخت شیر و استفاده از پاستوریزاتور هر دو برای فرآوری شیر طراحی شده اند، اما از نظر کاربرد تفاوت های اساسی دارند:
پخت شیر و پاستوریزاسیون دو روش مهم و مکمل برای فرآوری شیر هستند که هرکدام کاربردها و ویژگی های خاص خود را دارند. در حالی که پخت شیر برای مصارف خانگی و ساده مناسب است، پاستوریزاسیون به دلیل حفظ بهتر کیفیت، ایمنی و ماندگاری بیشتر، گزینه ای ایده آل برای فرآوری صنعتی محسوب می شود.
برای آشنایی بیشتر با تجهیزات پیشرفته پاستوریزاسیون و سایر روش های صنعتی فرآوری شیر، به سایت فراسردکاران مراجعه کنید.
شرکت فراسردکاران (سهامی خاص) در سال 1380 با هدف تولید تجهیزات سردکننده و نگهدارنده شیر خام تأسیس و به ثبت رسید و موفق گردید با پشتوانه سالها تجربه و تخصص موسسین و پرسنل خود در اندک زمان به یکی از برندهای معتبر در صنعت شیر تبدیل گردد
آدرس:تهران، جاده قدیم ساوه، شهرک صنعتی نصیرآباد، خیابان سرو نهم، پلاک۳۴
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به فرا سرد کاران می‌باشد.
