دلایل بهداشتی نیاز به دستگاه شیر سردکن

بهداشت و دستگاه شیر سردکن در صنایع لبنی ارتباط تنگاتنگی دارند. دستگاه شیر سردکن نقش مهمی در فرآیند تهیه و فرآوری شیر دارد، زیرا پاکیزگی و بهداشت لوازم مرتبط با شیر و همچنین حفظ سلامت شیر از دلایل مهم استفاده از این دستگاه است. از این رو دستگاه شیر سردکن یک قطعه مهم از تجهیزات مزرعه‌های لبنی به شمار می‌آید. معمولا از فولاد ضد زنگ ساخته می‌شود و همچنین برای ذخیره و نگهداری شیر خام در مزرعه و دامپروری‌ها ایده‌آل است. همراه ما باشید تا در مورد دلایل بهداشتی نیاز به دستگاه شیر سردکن بیشتر بدانید.

اهمیت بهداشت و دستگاه شیر سردکن

شیرهای خام سالم هستند، اما به محض دوشیدن، باکتری‌ها در صورت داشتن کوچک‌ترین فرصت نفوذ به شیر، میلیون‌ها بار تکثیر در آن می‌شوند که این می‌تواند به سرعت منجر به آلودگی شیر شود و باعث بوی نامطبوع، نابودی مواد مغذی و فساد شیر شده و در نهایت منجر به هدر رفتن محصول یا بیماری می‌شود. به همین دلیل خنک کردن شیر قبل از حمل و نقل بسیار مهم است. خنک سازی مناسب، برای حفظ بهداشت شیر، بهترین گزینه است. دستگاه شیر سردکن رشد باکتری‌های مضر را کاهش می‌دهد.

 دمای شیر زمان دوشیده شدن 35درجه سانتی‌گراد بوده و دمای مطلوب برای کاهش رشد باکتری‌ها در شیر 4.5درجه سانتی‌گراد است. با دستگاه شیر سردکن ساخته شده از فولاد ضد زنگ، کیفیت شیر مصون از اثرات بد آلودگی خواهد بود. دمای شیر در دستگاه شیر سردکن تا چهار درجه سانتی‌گراد کاهش می‌یابد.

چرا فقط در دمای 4درجه سانتی‌گراد؟

تحقیقات ثابت کرده است که وقتی شیر در دمای چهار درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌شود، این دما ترکیب شیمیایی موجود در شیر را ثابت می‌کند و از جذب و تکثیر باکتری در شیر جلوگیری می‌شود. اگر در دمای چهار درجه سانتی‌گراد برای مدت طولانی‌تری نگهداری شود، می‌توان آن را به راحتی از مکانی به مکان دیگر بدون خراب شدن حمل کرد.

دستگاه شیر سردکن، سریعا با سرعت 20 برابر حد معمول این عملکرد را انجام می‌دهند که شیر را از 35 درجه سانتی‌گراد به چهار درجه سانتی‌گراد می‌رساند. آیا شگفت انگیز نیست؟ جالب‌تر این است مبحث بهداشت و دستگاه شیر سردکن با تمام ضوابط درست بهداشتی انجام می‌شود.

ساختار دستگاه شیر سردکن

  دستگاه شیر سردکن یک مخزن بزرگ ذخیره سازی است که حجم عظیمی از شیر را در خود جای می‌دهد. این مخزن به یک واحد خنک کننده و نگهدارنده کمپرسور و کندانسور متصل می‌شود. این به خنک شدن شیر در داخل مخزن کمک می‌کند. دستگاه شیر سردکن برای خنک کردن آن به یک ریزپردازنده متصل است که وظیفه حفظ دما را انجام می‌دهد. همزن متصل به مخزن ذخیره‌سازی، وظیفه چرخش مداوم شیر را دارد. این کار برای حفظ دمای یکنواخت شیر در سراسر آن انجام می‌شود.

 همچنین دررابطه با  بهداشت و دستگاه شیر سردکن باید گفت؛ عملکرد این همزن برای حفظ بهداشت و کیفیت آن بسیار کمک دهنده است. دستگاه شیر سردکن در اشکال و اندازه‌های مختلف برای ذخیره‌سازی ساخته می‌شوند. این دستگاه شیر را می‌توان بر اساس نیازهای مصرف کننده سفارشی کرد و شرکت‌های سازنده آن‌ها را در حجم‌ها مختلف مثلا 125 لیتر، 250 لیتر، 500 لیتر، 1000 لیتر و بیشتر تولید می‌کند. با افزایش تقاضا برای مصرف شیر، دستگاه شیر سرد کن به یکی از ماشین آلات ضروری در اکثر مزارع و صنایع لبنی تبدیل شده است.

روش تمیز کردن دستگاه شیر سردکن چگونه است؟

یکی دیگر از دلایل بهداشتی نیاز به دستگاه شیر سردکن، بعد از حذف باکتری‌ها و میکرو ارگانیسم‌های مضر، شستشوی دقیق مخازن این دستگاه است. دو روش برای تمیز کردن مخازن دستگاه شیر سردکن وجود دارد:

1. شستشوی دستی

2. شستشوی خودکار

هر دو روش از چهار مرحله برای تمیز کردن مخزن دستگاه شیر سردکن به صورت دستی یا خودکار استفاده می‌کنند.

• قبل از شستشو با آب، بقایای شیر کامل تمیز می‌شود.

• شستشو با آب داغ و مواد شیمیایی شستشو دهنده بهداشتی

• شستشو با آب برای حذف مواد شیمیایی شستشو دهنده

• ضدعفونی کردن مخزن با محلول ضدعفونی کننده بهداشتی

شستشوی دستی

تمام دستگاه‌های شیرسردکن نوع باز به صورت دستی تمیز می‌شوند. این مخازن خنک کننده دارای درب‌های باز لولایی بزرگی هستند که می‌توانند برای دسترسی آسان به سطح داخلی مخزن باز شوند. در این نوع از دستگاه شیر سردکن، تمیز کردن و بازرسی بصری را راحت می‌کند. تمیز کردن دستی بسیار دقیق‌تر از روش تمیز کردن خودکار است زیرا با روش دستی می‌توان به راحتی فرآیند شستشو را بررسی کرد و اگر مناطقی را پیدا شد که نیاز به توجه بیشتری دارد را می‌توان به راحتی انجام داد.

محدودیت‌های شستشوی دستی: انجام این کار برای مخازن بسیار بزرگ دشوار است و با افزایش سطح مقطع کلی یا قطر مخزن دشوارتر می‌شود و به یک برس بلندتر یا یک سکوی کار برآمده بزرگ، در اطراف مخزن نیاز دارد تا کارگر نظافتچی را بلند کند و به بالای مخزن برسد.

شستشوی خودکار

بخش شستشوی اتوماتیک بیشتر در دستگاه شیر سردکن بسته متصل می‌شود. این دستگاه با پمپاژ آب، آب گرم، مواد شوینده و ضدعفونی کننده از طریق نازل "CIP" که در مخزن خنک کننده قرار دارد، کار می‌کند. واحد شستشوی خودکار دارای برنامه تمیز کردن استاندارد است که می‌تواند برای تمیز کردن کامل انتخاب شود. این دستگاه با پاشیدن محکم شلاق مانند آب به سطح داخلی مخزن، درون مخازن را کامل تمیز می‌کند.

محدودیت‌های شستشوی خودکار: از آنجایی که در سیستم‌های شستشوی خودکار هیچ شستشوی فیزیکی انجام نمی‌شود، پاک‌کننده‌ها برای حل کردن چربی‌های باقی ‌مانده در داخل مخزن توسط خامه در شیر به سورفکتانت‌ها و شوینده‌ها متکی هستند. با این حال، این برای از بین بردن نقاط تجمع شیر کافی نیست و ممکن است لازم باشد مخزن گهگاهی با پاک کننده قوی شسته شود تا این رسوب که می‌تواند باعث به وجود آمدن آلاینده‌ها و تجمع باکتری‌ها شود را از بین برود.

شستشوی خودکار فقط فضای داخلی مخزن را تمیز می‌کند. قادر به تمیز کردن بیرونی مخزن نیست و در شستشوی اطراف درزگیرها کار را به خوبی انجام نمی‌دهد. در حالی که می‌توان فقط فضای داخلی را تمیز کرد و آن را به اندازه کافی خوب نامید، اما حداکثر توان بهداشتی را برای شستشوی بیرونی مخزن، پس از شستشو یا در طول فرآیند شستشوی خودکار فراهم نمی‌کند. همچنین، برخی از اجزایی که با شیر تماس دارند مانند شیر تخلیه، بدون جدا کردن شیر و واشر نگهدارنده و شستشوی مستقیم در آب صابون، نمی‌توانند به طور خودکار به درستی تمیز شوند.

• بنابراین توصیه می‌شود بعد از در شستشوی اتوماتیک، از شستشوی دستی برای سطوح بیرونی و ملزومات مخزن استفاده شود تا رابطه بهداشت و دستگاه شیر سردکن محکم‌تر حفظ شود.

مزایای استفاده از دستگاه شیر سردکن

امروزه شیر سردکن‌های مجهز دارای چندین ویژگی پیشرفته مانند ظرفیت حجم زیاد، جنس فلز برتر، رعایت بهداشت بسیار استاندارد شیر، روشن/خاموش خنک کننده (اتوماتیک)، روشن/خاموش همزن (اتوماتیک)، نمایشگر دیجیتال دما، مصرف انرژی کمتر و ..  که مزایای متعددی برای کسب و کار لبنیات دارد. مزایای استفاده از دستگاه شیر سردکن عبارتند از:

• ماندگاری بیشتر یعنی شیر را می‌توان برای یک هفته استفاده کرد.

• حجم بالا یعنی توانایی بیشتر برای داشتن و نگهداری مقدار زیادی شیر.

• مصرف انرژی کمتر.

• هزینه‌های بیشتر برق را کاهش می‌دهد.

• قدرت تمیز کردن آسان به حفظ بهداشت محصول کمک می‌کند.

• ساختارهای محکم و ضد نشتی که از هدر رفت شیر جلوگیری می‌کند.

• خنک شدن فوری باعث حفظ کیفیت و ارزش غذایی شیر می‌شود.

• دمای نگهداری شیر در دو درجه سانتی‌گراد یا چهار درجه سانتی‌گراد باعث افزایش حداقل خرابی شیر می‌شود.

• حداکثر آلودگی باکتریایی شیر را در داخل مخزن خنک کننده کاهش می‌دهد.

• هزینه‌های عملیاتی کمتر برای کسب حداکثر سود بیشتر در کسب و کار می‌شود.

دستگاه شیر سردکن برای استفاده در دامپروری‌ها، مزارع لبنی، شرکت‌ها و کارخانه‌های فرآوری شیر برای خنک کردن و نگهداری شیر سرد در حجم‌ها مختلف بسیار مناسب هستند. دستگاه شیر سردکن مانند یک محافظ بهداشتی عمل می‌کند. همان طور که گفته شد برای نابود کردن میکرو ارگانیسم‌های مضر و یا دور نگه داشتن شیر از همه آلودگی‌ها نظیر باکتری‌های غیرمفید, ویروس‌ها، قارچ‌ها و ..  به کار می‌رود. همچنین می‌توان از آن برای ذخیره کردن و نگهداری شیر تازه جمع آوری شده در انتهای مزرعه در روستاها استفاده کرد.

دستگاه شیر سردکن به جای دستگاه پاستوریزاتور

گاوها با استفاده از فنجان‌های خلا که به پستان گاو وصل می‌شود، دوشیده می‌شوند. شیر از طریق لوله‌های فولادی ضد زنگ اغلب به مخازن بزرگ دستگاه شیر سردکن فرستاده می‌شود و سپس در دمای چهار درجه سانتی‌گراد یا کمتر نگهداری می‌شود. ظرف 48 ساعت، شیر در تانکرها به کارخانه شیر منتقل می‌شود و در آنجا پاستوریزه و همگن شود. در بعضی از کارگاه‌های لبنی و لبنیاتی‌ها، پاستوریزه کردن شیر به کمک دستگاه شیر سردکن صورت می‌گیرد.

دستگاه‌های پاستوریزه کننده شیر بسیار گران قیمت هستند و برای کارگاه‌های کوچک تا کارخانه‌های متوسط مقیاس چندان توجیه اقتصادی ندارند. اما ای مراکز صنعتی می‌توانند از طریق تهیه دستگاه شیر سردکن به همراه دستگاه پخت شیر، شیرهای تازه خود را در کنار نگهداری مناسب، پاستوریزه کنند. پاستوریزه کردن شیر از این طریق بسیار سالم و مقرون به صرفه است. در رابطه با بهداشت و دستگاه شیر سردکن در این زمینه باید گفت؛ نه تنها سلامت شیر حفظ می‌شود، بهداشت فرآیند پاستوریزه کردن به خوبی رعایت شده و ماندگاری شیر نیز بالا می‌رود.

دستگاه شیر سردکن در صنایع لبنی بزرگ مقیاس

در شرکت‌های بزرگ بسیار مهم است که شیر خام در اسرع وقت خنک شده و قبل از اینکه عملیات حرارتی انجام شود آن را سرد نگه داشت، که دستگاه شیر سردکن به این نیاز پاسخ گفته است. همچنین شیر توزیع شده سرد شده با ماندگاری طولانی به فروشگاه‌ها و مردم با راحتی بیشتری انجام می‌شود و دور ریز آن در حین توزیع و در منازل به حداقل می‌رسد. به لطف این فرآیند، محصولات لبنی ایمن مانده و می‌توان آن را برای مدت طولانی‌تری حفظ نگه داشت.

بهداشت و دستگاه شیر سردکن در صنایع لبنی و شیر جایگاه ویژه‌ای دارد. دستگاه شیر سردکن در صنعت دامداری بسیار محبوب است. انواع مختلف این دستگاه، می‌تواند مخزن ذخیره سازی بزرگی برای نگهداری شیر در دمای سرد نیز باشد و از جمله تجهیزات بسیار ضروری برای دامداری به شمار می‌رود. همچنین کار بر اساس تکنیک تبرید، از نظر بهداشتی شیر را ایمن نگه می‌دارد. در طول کل فرآوری لبنیات، سرد کردن شیر با دستگاه شیر سردکن، اولین قدم است. پس از دوشیده شدن، فوری خنک شدن باعث کاهش رشد باکتری‌ها و حفظ تغذیه و طعم شیر می‌شود.

منابع

Chadha sales

Bou matic

Mahavir khoya machine

Bimal india

Dairy