تحلیل بازار محلی لبنیات سنتی در ایران همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا با وجود پیشرفت تکنولوژی در صنایع غذایی و گسترش تولیدات صنعتی، لبنیات سنتی هنوز جایگاه خود را در بازار ایران حفظ کرده است. مخصوصا استفاده از تجهیزات به روز مانند انواع دستگاه‌های پخت شیر، کیفیت نهایی را بالاتر برده و بر بهداشت محصولات افزوده است. این محصولات به دلیل طعم خاص، حس نوستالژی، و بعضا اعتماد بیشتر مشتریان به روش‌های سنتی تولید، همواره طرفداران خاص خود را داشته است. در این مقاله به تحلیل بازار لبنیات سنتی پرداخته و بررسی می‌کنیم که کدام محصولات لبنی بیشترین سودآوری را دارند و چگونه می‌توان در این بازار رقابتی، فروش و ماندگاری بیشتری کسب کرد.
چرا لبنیات سنتی همچنان بازار دارد؟
با نگاهی به وضعیت فعلی بازار فروش انواع محصولات لبنیاتی در شهرها و روستاهای ایران، درمی‌یابیم که لبنیات سنتی همچنان تقاضای بالایی دارد. دلایل مختلفی را می‌توان به عنوان علت این تقاضا برشمرد که برخی از آن‌ها به صورت زیر است:
- طعم دلنشین و حس نوستالژی محصولات لبنیات سنتی
- کیفیت بالا به دلیل استفاده از مواد اولیه محلی
- سلامت بیشتر محصول و عدم وجود مواد نگهدارنده غیرمجاز
مزایای رقابتی لبنیات سنتی نسبت به لبنیات صنعتی
تولید دوره‌ای محصولات لبنیات سنتی به دلیل عدم وجود مواد نگهدارنده، سریع بوده و معمولا هر دو تا سه روز یکبار محصولات تازه جایگزین محصولات قبلی می‌شوند. به این ترتیب خریداران با خیال راحت‌تری نسبت به خریداری محصول لبنیاتی اقدام کرده و از سلامت لبنیات خریداری شده اطمینان حاصل می‌کنند. این موضوع در محصولات لبنیات صنعتی کمتر است زیرا لبنیات صنعتی از مواد نگهدارنده جهت افزایش ماندگاری محصولات خود بهره می‌برند. همچنین یکنواختی طعم تولیدات صنعتی مزید بر علت بوده و خریداران بیشتری را به سمت تهیه محصولات لبنیات سنتی سوق می‌دهد.
از منظر دیگر، لبنیات سنتی با بسته‌بندی ساده و فروش مستقیم، هزینه‌های تبلیغات، حمل‌ونقل و واسطه‌گری را کاهش می‌دهند. همین موضوع باعث می‌شود که حاشیه سود خالص فروشگاه‌های لبنیاتی بالاتر باشد، مخصوصاً زمانی که مغازه‌دار به تولیدکننده اصلی هم دسترسی مستقیم دارد یا حتی خودش تولیدکننده است.
پرفروش‌ترین محصولات لبنیات سنتی
بازار محلی لبنیات سنتی در ایران، ترکیبی از محصولات متنوع است که هر کدام بسته به منطقه، فصل و عادات غذایی مردم، جایگاه متفاوتی دارند. با این حال، چند محصول همیشه در صدر فروش قرار دارند. در ادامه لیست محصولات سنتی پرفروش ارائه می‌شود.
لیست محصولات سنتی با بیشترین تقاضا در بازار
همانطور که پیشتر گفته شد، برخی محصولات لبنیات سنتی با تقاضای بیشتری در بازار مواجه هستند و به دلیل طعم بسیار عالی خود و همچنین عدم وجود جایگزین در تولیدات صنعتی، همواره پرطرلفدار بوده‌اند. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
ماست محلی پرچرب
یکی از اصلی‌ترین محصولات لبنیاتی که همیشه فروش بالایی دارد، ماست سنتی است. کیفیت بالا، طعم طبیعی و بدون مواد افزودنی، آن را به یکی از پرطرفدارترین گزینه‌ها تبدیل کرده است.
کره حیوانی
کره سنتی که از دوغ محلی تهیه می‌شود، به ویژه در مناطق کوهستانی و روستاها محبوبیت زیادی دارد. مشتریان اغلب آن را برای صبحانه یا پخت‌وپز استفاده می‌کنند.
دوغ کف‌دار سنتی
برخلاف دوغ‌های کارخانه‌ای، دوغ سنتی با طعم تند، گاز طبیعی و کف زیاد جذابیت خاصی برای خریداران دارد. این محصول از پرفروش‌ترین محصولات بوده و حاشیه سود مناسبی هم دارد.
کشک محلی و خشک‌شده
کشک سنتی از سال‌های بسیار قدیم تا به امروز، چه به صورت مایع و چه خشک، در تهیه غذاهای ایرانی پرکاربرد است و بازار خوبی داشته است. بنابراین عرضه و فروش آن می‌تواند سود خوبی داشته باشد.
خامه و سرشیر
این محصولات لبنی غلیظ از جمله محصولاتی هستند که مصرف‌کننده‌های خاص خود را دارند و به عنوان صبحانه بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. مصرف خامه و سرشیر به خصوص در فصل زمستان و در مناطق سردسیر بسیار رایج است و خریدار خوبی دارد.
کدام محصول لبنی سود سریع‌تر و بیشتری دارد؟
همواره کسب سود در سریع‌ترین زمان ممکن برای هر تولیدکننده‌ای بسیار جذاب بوده است. این قضیه در تولید لبنیات سنتی هم برقرار بوده و برخی محصولات سوددهی بیشتر را در سریع‌ترین زمان ممکن به ارمغان می‌آورند. از نظر سرعت فروش و سودآوری، کره حیوانی و ماست سنتی دو گزینه اصلی هستند. ماست به دلیل حجم بالا و مصرف روزمره، چرخش مالی سریعی دارد. کره حیوانی نیز با قیمت بالا و هزینه تولید پایین (برای تولیدکنندگان محلی) سود بسیار خوبی ایجاد می‌کند. در کنار این دو، دوغ سنتی نیز به ویژه در فصول گرم فروش سریعی داشته و در حجم زیاد به فروش می‌رسد.
افزایش فروش در بازار رقابتی لبنیات
فعالیت در بازار لبنیات سنتی، تنها به داشتن محصولات باکیفیت محدود نمی‌شود. برای موفقیت بیشتر، لازم است از روش‌های بازاریابی محلی و حفظ ارتباط با مشتری استفاده کرد. همچنین بهره بردن از سیستم‌های نوین تبلیغاتی و فروش آنلاین هم می‌تواند بر افزایش فروش موثر باشد.
نقش بازاریابی محلی و تبلیغات سنتی در فروش
در فروشگاه‌های محلی، بازاریابی دهان به دهان هنوز هم تأثیرگذارترین روش تبلیغ است. رضایت مشتریان وفادار می‌تواند باعث جذب مشتریان جدید شود. همچنین، استفاده از تابلوهای جذاب، طراحی حرفه‌ای ویترین مغازه، نمونه فروشی و حتی معرفی محصولات در مجالس محلی می‌تواند به افزایش فروش کمک کند.
تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی محلی مثل گروه‌های واتس‌اپی یا کانال‌های تلگرام محله‌ها نیز کمک بزرگی است. همچنین استفاده از فیلم کوتاه از تهیه دوغ یا سرشیر در محل، می‌تواند توجه زیادی جلب کند.
استراتژی‌های افزایش درآمد در فصل‌های کم‌تقاضا
در فصولی که تقاضای لبنیات کاهش می‌یابد (مانند پاییز یا بعد از تعطیلات نوروز)، تنوع‌بخشی به محصولات و ارائه بسته‌بندی‌های جذاب‌تر می‌تواند مؤثر باشد. همچنین افزودن محصولات جانبی مثل عسل، شیره خرما، نان محلی یا روغن حیوانی نیز فروش را در این دوره‌ها حفظ کرده و باعث افزایش درآمد شغل لبنیاتی می‌شود.
برخی فروشگاه‌ها با همکاری با فروشگاه‌های صبحانه یا کافه‌ها، در ایام کم‌مشتری هم سود قابل قبولی کسب می‌کنند. اجرای کمپین‌های تخفیف یا فروش ویژه نیز راهکار دیگری برای جذب مشتریان در این بازه‌ها است.
چه عواملی باعث ماندگاری و رشد یک لبنیاتی می‌شود؟
ماندگاری در بازار سنتی فقط به کیفیت محصول وابسته نیست. بلکه عوامل مدیریتی، ارتباط با مشتری و شناخت از نیاز بازار نیز نقش کلیدی دارند. بعضا دیده شده که یک فروشگاه محصولات لبنی در ابتدای کار توانسته فروش بالایی داشته باشد و حتی سود بسیار خوبی هم کسب کند اما در ادامه کار با مشکل مواجه شده و حتی به تعطیلی کسب و کار ختم شده است. بنابراین داشتن مدل ذهنی حرفه‌ای برای تولیدکنندگان لبنیات بسیار حائز اهمیت بوده و باید مدنظر قرار بگیرد.
مدل ذهنی یک فروشنده حرفه‌ای لبنیات
مدل ذهنی یک فروشنده، بر میزان فروش و در نهایت موفقیت کسب و کار موثر است. در صنعت فروش محصولات لبنیاتی نیز این موضوع برقرار بوده و یک تولیدکننده یا فروشنده لبنیاتی باید برخی موارد را هنگام عرضه محصولات خود درنظر بگیرد. بنابراین در حالت کلی یک فروشنده موفق در بازار لبنیات سنتی:
- مشتری را فقط خریدار نمی‌داند، بلکه او را شریک در کیفیت می‌بیند.
- روزانه کیفیت محصولات را بررسی می‌کند و بازخورد مشتریان را جدی می‌گیرد.
- آگاه است که بسته‌بندی تمیز، برخورد مؤدبانه و صداقت در وزن و قیمت، تأثیر مستقیم در وفاداری مشتری دارد.
- روند فروش خود را بر اساس تقویم محلی و مناسبت‌ها تنظیم می‌کند.
- به فکر ارتقاء خود از فروشنده صرف به برند محلی لبنیاتی است؛ از طریق لوگو، حضور در شبکه‌های اجتماعی و حتی راه‌اندازی اپلیکیشن محلی سفارش.
جمع‌بندی
بازار لبنیات سنتی در ایران، همچنان یک بازار پویا و پرپتانسیل است. فروشگاه‌هایی که بتوانند محصولات باکیفیت عرضه کنند، نیاز محلی را بشناسند و ارتباط حرفه‌ای با مشتری داشته باشند، نه‌تنها از رقابت جان سالم به در می‌برند، بلکه می‌توانند به رشد پایدار نیز دست یابند. شناخت محصولاتی با سوددهی بالا و سرمایه‌گذاری هوشمندانه در بازاریابی سنتی، از کلیدهای موفقیت در این حوزه است.
